Ενούμα ελίς

Βαβυλωνιακό κοσμογονικό ποίημα που πήρε τον τίτλο του από τις λέξεις με τις οποίες αρχίζει (στα ελληνικά ο τίτλος σημαίνει «όταν εκεί επάνω...»). Το έργο, που αποτελείται από περισσότερους από 1.000 στίχους και χρονολογείται στην πρώτη βαβυλωνιακή δυναστεία και ακριβέστερα στην εποχή του Χαμουραμπί (1750 π.Χ.), αποκαταστάθηκε στο σύνολό του από πολυάριθμα θραύσματα σφηνοειδών πινακίδων διάφορης προέλευσης και διαφόρων εποχών (οι αρχαιότερες χρονολογούνται από τον 9o αι. π.Χ. και οι πιο πρόσφατες από τον 2o αι. π.Χ.). Το ποίημα αφηγείται τη γένεση του κόσμου, τη θεογονία, τους αγώνες τους και την εξασφάλιση του πρωτείου του Ανού, χάρη στη νίκη του θεού Μάρντουκ, μελλοντικού κυρίαρχου του Σύμπαντος, εναντίον της τερατώδους θεάς Τιαμάτ, προσωποποίησης του αρχέγονου χάους. Με τα μέλη του σώματος της θεάς που σκότωσε, ο Μάρντουκ δημιούργησε στη συνέχεια τον Ουρανό και τη Γη, χαρακτηριστικό της ιδιότητάς του ως δημιουργού τάξης. Με τον τρόπο αυτό ο Μάρντουκ, από μια κατώτερη θέση, ανήλθε στην κορυφή του βαβυλωνιακού Ολύμπου. Το ποίημα τελειώνει με έναν μακροσκελή ύμνο προς τον νικητή θεό. Με την ευκαιρία του βαβυλωνιακού νέου έτους (ακιτού) και, για την ακρίβεια, την τέταρτη ημέρα του πρώτου μήνα του έτους (Νισάν), ο ιερέας (ουριγκαλού) του ναού Βηλ-Μάρντουκ απήγγειλε στο πλαίσιο σχετικής τελετουργίας το Ε.ε. Με την τελετή αυτή, σε ανάμνηση της κοσμογονίας, συνδεόταν η αρχή του νέου έτους με την αρχή του κόσμου· δηλαδή ήταν σαν να ξαναγεννιόταν ο κόσμος κάθε χρόνο και να επανακτούσε την αρχέγονη ιερότητα, την οποία τα βέβηλα γεγονότα έφθειραν και μόλυναν με την πάροδο του χρόνου, θέτοντας σε κίνδυνο την ύπαρξή του. Ταυτόχρονα, επαναλαμβανόταν η θέληση να ξαναβρεί το βαβυλωνιακό έθνος την τάξη που είχε καθιερώσει ο Μάρντουκ στην αρχή των καιρών.